Thời gian gần đây, tình trạng nhập lậu con giống thuỷ sản từ nước ngoài vào Việt Nam đang có dấu hiệu gia tăng trở lại, tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh lớn.
Mới đây nhất, Cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Ninh đã chuyển giao hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm về việc kinh doanh giống thủy sản không rõ nguồn gốc, xuất xứ cho Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Quảng Ninh xác minh, làm rõ hành vi vi phạm.
Trước đó, ngày 23/6/2024, Đội Quản lý thị trường số 1, Cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Ninh phối hợp với các lực lượng Hải quan, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh khám phương tiện thủy có gắn động cơ do ông Lê Đức Chi là người điều khiển. Kết quả, lực lượng chức năng phát hiện 350.000 dây hàu với tổng khối lượng 63 tấn hàu giống do ông N.V. H (sinh năm 1969, trú tại Khu 9 phường Quảng Yên, thị xã Quảng Yên) là chủ. Toàn bộ số hàu giống trị giá hơn 1,5 tỷ đồng không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ.
Lực lượng quản lý thị trường Quảng Ninh phát hiện 63 tấn hàu giống nhập lậu. Ảnh: Cục QLTT Quảng Ninh
Được biết, để phát triển ngành nuôi trồng thủy sản bền vững, thời gian tới, lực lượng Quản lý thị trường tỉnh Quảng Ninh sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh, tăng cường công tác kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vận chuyển, kinh doanh con giống thuỷ sản nhập lậu, không rõ nguồn gốc trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
Còn tại Đà Nẵng, ngày 3/4 vừa qua, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Đà Nẵng phát hiện một hành khách nhập cảnh trên chuyến bay VJ970 từ Singapore về Thành phố Đà Nẵng vận chuyển trái phép khoảng 60.000 con tôm hùm giống trị giá khoảng 5 tỷ đồng. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng hải quan đã làm rõ hành vi vi phạm của hành khách này khi mang theo 2 kiện hành lý cất giấu tôm hùm giống. Các cơ quan chức năng đã điều tra, xác minh làm rõ vụ việc và xử lý theo quy định của pháp luật.
Vào tháng 9 năm ngoái, tình trạng vận chuyển, buôn bán trái phép tôm hùm giống từ nước ngoài vào Việt Nam qua đường bộ và đường hàng không nhất là tại các sân bay quốc tế như Nội Bài, Tân Sơn Nhất và một số địa phương có chung biên giới với Campuchia cũng diễn ra phức tạp. Tôm hùm giống vận chuyển trái phép từ nước ngoài vào Việt Nam tiềm ẩn nguy cơ xâm nhiễm mầm bệnh đốm trắng và bệnh sữa, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành nuôi tôm trong nước. Để ngăn chặn nguy cơ xâm nhiễm dịch bệnh, khi đó, Bộ NN&PTNT đã có văn bản đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các sở, ban ngành và chính quyền các cấp của địa phương tổ chức triển khai đồng bộ các giải pháp ngăn chặn nhập lậu, buôn bán, vận chuyển tôm hùm giống.
Việc nhập lậu con giống thủy sản xảy ra xuất phát từ sự chênh lệch lớn giá con giống trong nước và nước ngoài. Với những con giống nhập lậu, chưa qua kiểm dịch, luôn tiềm ẩn nguy cơ mang mầm bệnh, nếu người nuôi mua phải thì có thể gây thiệt hại rất lớn cho sản xuất. Về điều này, ông Nhữ Văn Cẩn, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản khuyến cáo: “Người sản xuất cần sử dụng con giống có chất lượng rõ ràng, có nguồn gốc xuất xứ, có tiêu chuẩn chất lượng được công bố và được kiểm dịch theo quy định. Tại các địa phương, trước hết cần tuyên truyền cho người dân hiểu được vai trò quan trọng của con giống, từ đó giúp đảm bảo hiệu quả sản xuất bền vững”.
Chất lượng con giống bố mẹ là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng con giống để đưa ra thị trường. Hiện nay, Việt Nam chưa chủ động được nguồn giống bố mẹ, mà nguồn này chúng ta đa phần phải nhập khẩu từ các nước như Mỹ, Singapore, Indonesia và Thái Lan. Nếu các cơ quan chức năng không sớm đưa ra các giải pháp phù hợp từ khâu tuyển chọn ban đầu thì tình trạng nhập lậu con giống khó có thể chấm dứt. Điều này có thể để lại những hệ quả khôn lường đối với ngành nuôi trồng thuỷ sản trong nước.
Ông Nguyễn Ngọc Tiến, Trưởng phòng Thú y thủy sản, Cục Thú y:“Hàu giống không qua kiểm dịch, ngoài nguy cơ mắc các bệnh ký sinh trùng và dễ chết, có thể gây bệnh dịch diện rộng với các loài nhuyễn thể hai mảnh vỏ lân cận. Bộ NN&PTNT đã đưa vào danh mục bệnh động vật thủy sản phải công bố dịch. Đó là bệnh do ký sinh trùng, bệnh gây thiệt hại nghiêm trọng cho các vùng nuôi nghêu, ngao, sò, nuôi hàu của Việt Nam. Bệnh này cũng nằm trong danh mục bệnh mà Tổ chức Thú y Thế giới yêu cầu phải báo cáo và công bố dịch khi xuất hiện. Nếu nhập lậu con giống hàu đưa vào trong nước nuôi, có thể vô tình nhập những mầm bệnh này vào”.
Minh Khuê (Tổng hợp)
Nguồn: Thuysanvietnam.com.vn